Thema

ART DECO, RESOLUUT MODERN?

Art Deco is een artistieke beweging die zich voornamelijk in het interbellum ontwikkelde. Hij droeg een esthetiek uit die elegant, weelderig en resoluut modern wilde zijn. Kenmerkend zijn geometrische vormen en patronen, glanzende materialen, contrasterende kleuren met gouden of zilveren accenten en een voorliefde voor kostbare materialen of hun imitaties. Zijn inspiratiebronnen zijn talrijk en uiteenlopend van de Oudheid over exotisme tot eigentijdse symbolen.

De term “Art Deco” verscheen voor het eerst in een artikel in The Times in 1966. Het verwijst naar de Exposition internationale des Arts décoratifs et industriels modernes in Parijs in 1925, die niet helemaal terecht beschouwd wordt als het manifest van de beweging. De stijl is in essentie decoratief en kent zijn grootste uitdrukking in interieurontwerp.

Art Deco is onlosmakelijk verbonden met de tijdsgeest van het interbellum. Na de Eerste Wereldoorlog ging er een golf van vernieuwing door de samenleving. De ontwikkeling van nieuwe industriële materialen maakte het mogelijk om de stijl te commercialiseren. Dankzij de wet op mede-eigendom van 1924 werd het appartement dé nieuwe manier van wonen. De (r)evolutie van de sociale zeden leidde tot de opkomst van nieuwe sportfaciliteiten (stadions, solaria, sportclubs) en de populariteit van amusementsgelegenheden (jazzclubs, bioscopen). De periode werd ook gekenmerkt door de emancipatie van de vrouw, met de opkomst van nieuwe, typische vrouwelijke beroepen (secretaresses, typistes, telefonistes) en het commercialiseren van hun vaardigheden (kapsalons, modehuizen). In de mode ging de aandacht voor het eerst naar de actieve vrouw.

Paula DUMONT,
urban.brussels

Een beetje geschiedenis

De Open Monumentendagen begonnen in 1984 in Frankrijk, waar men voor het eerst ‘les Journées Portes Ouvertes’ organiseerde. Het was vanaf het begin een groot succes en het idee werd al snel overgenomen door andere Europese landen. In 1989 sprong België als vijfde lidstaat mee op de kar. Samen met Nederland, Zweden en Malta behoort België tot de pioniers van dit evenement, dat intussen in maar liefst 50 Europese landen wordt georganiseerd. Vandaag zijn de Open Monumentendagen in België uitgegroeid tot het grootste culturele evenement van het land.

Hoewel de drie gewesten de Open Monumentendagen elk op hun eigen manier organiseren, blijft het uitgangspunt overal hetzelfde: zoveel mogelijk mensen laten kennismaken met de rijkdom van ons erfgoed, dat vaak speciaal voor deze gelegenheid de deuren opent voor het grote publiek.

En dat het werkt, bewijst ons publiek jaar na jaar. De Open Monumentendagen hebben ongetwijfeld bijgedragen aan de brede bekendmaking van monumentenzorg, in de ruimste zin van het woord. Ze bieden niet alleen de kans om prestigieuze monumenten te bewonderen, maar ook om elk jaar opnieuw natuurlijke en archeologische sites te ontdekken.

In de andere gewesten

In het weekend voorafgaand aan de Open Monumentendagen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest nodigen Vlaanderen en Wallonië u uit om hun erfgoed te ontdekken.

In Europa

In België worden de Heritage Days / Open Monumentendagen sinds 1989 georganiseerd.

Deze dagen, die jaarlijks duizenden bezoekers aantrekken, maken deel uit van een bredere beweging: de Europese Open Monumentendagen. Ze worden vandaag de dag georganiseerd in de 49 landen die het Europees Cultureel Verdrag ondertekend hebben.

Over heel Europa worden tijdens de septemberweekends talloze sites en monumenten opengesteld voor het publiek — vaak ook locaties die normaal niet toegankelijk zijn. Zo krijgen de Europese burgers de kans om hun gemeenschappelijke culturele erfgoed te ontdekken en beter te leren kennen. Daarnaast worden ze aangemoedigd actief bij te dragen aan de bescherming en de valorisatie van dat erfgoed, zowel voor de huidige als voor de toekomstige generaties.

Meer informatie over de evenementen in andere Europese is te vinden op de website www.europeanheritagedays.com.